W restauracjach występuje w niemal niezliczonych wariacjach – z kurczakiem lub bez, czasem z parmezanem, czasem z krewetkami, czasem z sardelami, na sałacie rzymskiej lub dowolnej innej. Różne bywają też jej nazwy – bywa sałatką caesar, cezar, a nawet cesarską. Co to w ogóle za wynalazek? I kim był ten cały Cezar?

Wbrew pozorom sałatka cezar nie ma nic wspólnego ze słynnym Juliuszem – popularność zawdzięcza za to włoskiemu kucharzowi i restauratorowi Caesarowi Cardiniemu, który w latach dwudziestych XX wieku wraz z bratem Alexem prowadził popularną restaurację Ceasar’s w meksykańskim mieście Tijuana. W czasach prohibicji w Meksyku namiętnie bawili się Amerykanie – zwłaszcza zamożni kalifornijczycy, którzy mieli rozsławić kulinarny wynalazek braci. Kiedy nakładający prohibicję Volstead Act został w 1933 roku wycofany, a rząd Meksyku zakazał hazardu, bracia Cardini postanowili zamknąć swoje meksykańskie interesy i założyli restauracje w USA – najpierw w San Diego, później w Los Angeles.

Sama sałatka powstać miała ponoć podczas długiego weekendu w 1924 roku. I to, jak nieskończenie wiele legendarnych dań zresztą – weźmy tartę tatin czy naleśniki suzette – powstać miała przypadkowo. Cardini przygotować miał ją bowiem z tego, co zostało w kuchni po święcie 4 lipca. Oryginalna lista składników wyglądała następująco:

Sałata rzymska, jajko na miękko, grzanki czosnkowe, ser parmezan lub romano, sok z cytryny, czosnek, musztarda, sos Worcestershire, pierz, ocet gruszkowy i oliwa z oliwek.

„Chef Who Invented Caesar Salad Frowns on Apers,” Aline Mosby, San Mateo Times, June 16, 1952

Jak widać, nie ma tu popularnego dziś kurczaka, krewetek ani nawet anchois, które w przepisach pojawiają się wcześnie – bo już w latach 30., kiedy sałatka zaczyna zyskiwać popularność w USA, w dużej mierze dzięki popularnym hollywoodzkim aktorom – ale przeciwko którym Cardini protestował, twierdząc, że smak powinien być raczej łagodny. Potomkowie wynalazcy podejrzewali, że jakiemuś kucharzowi zabrakło kiedyś sosu Worcestershire i postanowił dodać do sałatki występujące w nim sardele.

Oczywiście – jak to bywa z daniami, które odniosły wielki sukces – nie tylko Caesar Cardini „przyznawał się” do stworzenia słynnej sałatki. Niektórzy twierdzą, że to jego brat Alex wymyślił „sałatkę lotnika” – Aviator’s Salad – która dopiero później zyskała popularność jako Caesar’s Salad, nie tyle od imienia twórcy, co od nazwy restauracji. Podobnym tropem podążają ci, którzy za pomysłodawcę dania uważają młodego pracownika braci Livia Santiniego, który miał rzekomo powtórzyć w restauracji przepis swojej matki.

Nigdy nie dowiemy się pewnie, kto jako pierwszy wymieszał składniki, z których powstała jedna z najsłynniejszych sałatek świata. Wiemy prawie na pewno, że zrobił to włoski imigrant w Meksyku, tworząc danie, które podbiło najpierw Kalifornię, potem Stany, wreszcie – cały świat.

Wiemy również, że ani Juliusza Cezara, ani piersi z kurczaka nigdzie w okolicy nie było.